– To wystawa tradycyjnej sztuki zdobniczej zaadaptowanej do współczesnych potrzeb nie tylko dekoracji wnętrz, ale także artystycznego wyrazu – mówi Ewa Cichoń, dyrektorka Oleskiego Muzeum Regionalnego.
Pewnie nie wszyscy wiedzą, że wycinanka stanowi najbardziej charakterystyczny symbol polskiej sztuki ludowej i liczy sobie ponad 150 lat.
– Papierowe dzieła sztuki stanowiły jeden z najefektowniejszych elementów świątecznego wystroju polskiej wiejskiej izby – podaje Ewa Cichoń. – Służyły do ozdabiania domostw na specjalne okazje, na przykład ślubu, narodzin, specjalnego wydarzenia we wsi czy najważniejszych świąt roku liturgicznego. Tworzone z niezwykłą precyzją i ażurową lekkością oraz rozplanowaniem przestrzennym budzą podziw stając się swoistymi kronikami danej społeczności. Cechuje je różnorodność tematyczna przez postaci ludzkie, zwierzęce, motywy kwiatowe, roślinne czy geometryczne, a także kolorystyczna. Ich tworzenie miało funkcję zdobniczą nie związaną z żadnym innym celem użytkowym czy kultowym, a także było formą rozrywki.
Tradycyjne wycinanki wykonywane były za pomocą nożyc do strzyżenia owiec poprzez złożenie arkusza papieru i wycięcia w nim kształtów tak, aby po rozłożeniu powstał symetryczny obraz. Tak powstaje karuzela kolorów i kompozycji. Z wycinankarstwa w Polsce słynęły regiony: łowicki, kurpiowski, opoczyński, rawski, sieradzki, lubelski.
– Wystawa jest pokłosiem Konkurów Sztuki Ludowej organizowanych przez Muzeum w Częstochowie – dopowiada dyrektorka.
Od 2000 r. muzeum organizuje cyklicznie co trzy lata konkursy poświęcone sztuce ludowej, w których uczestniczyli twórcy reprezentujący różne dziedziny sztuki: rzeźbę, malarstwo, garncarstwo, hafciarstwo, koronkarstwo. Od 2012 r. kolejne konkursy poświęcone były wycinankom.
Wystawa „Podróże wycinanek” jest projektem dofinansowanym ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, eksponuje 77 wycinanek tworzonych przez 31 artystów z całej Polski na przestrzeni lat 2003-2018.
– Są to wycinanki kurpiowskie, łowickie, lubelskie, sieradzkie, rawskie – wylicza Ewa Cichoń. – Dominują wycinanki w formie tradycyjnej – gwiazdy, koła, kwadraty kwiaty – leluje, jeźdźcy, koguty, trzej królowie, szopka, lalki. Oleskie Muzeum Regionalne zaprasza na zwiedzanie wystawy, którą podziwiać można do 29 listopada. W szczególności dzieci i młodzież, które mogą wziąć udział w warsztatach wycinanek.
MK
Zdjęcia Oleskie Muzeum Regionalne
