Ksiądz Paweł Foik urodził się w 1878 r. w Gliwicach, święcenia kapłańskie przyjął w 1904 r. we Wrocławiu. W 1916 r. został mianowany proboszczem parafii w Oleśnie.
– W tym samym roku postarał się o godny nagrobek dla swojego poprzednika księdza Brunona Alexandra – mówi Ewa Cichoń, dyrektorka Oleskiego Muzeum Regionalnego.
Proboszcz podjął się generalnego remontu kościoła pw. św. Anny w związku z przypadającym jego jubileuszem 400-lecia, było to w 1918 roku,
– Dbał także o renowację kościołów drewnianych w Borkach Małych, Borkach Wielkich i Wędryni – kontynuuje Ewa Cichoń. – W 1928 roku jego staraniem kościół Bożego Ciała otrzymał cztery nowe dzwony, nowy dzwon zawisł także w kościele świętej Anny i świętego Rocha.
W 1930 r. umieszczono w wieży kościoła pw. Bożego Ciała zegar. Trwały także prace wykończeniowe wewnątrz kościoła.
– Proboszcz dbał o różne formacje parafian: Związek Chrześcijańskich Matek, Sodalicję Mariańską, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieńców, Katolickie Stowarzyszenie Czeladników, Stowarzyszenie Serca Jezusa, Stowarzyszenie św. Wincentego – wylicza Ewa Cichoń. – W 1929 roku z jego inicjatywy wystawiono Leśny Ośrodek Wypoczynkowy w pobliżu kościoła świętej Anny, gdzie licznie gromadzili się oleśnianie w niedziele i święta.
W 1945 r. ks. Paweł Foik ewakuował się wraz z mieszkańcami Olesna przed zbliżającym się frontem wschodnim.
– Gdy powrócił do Olesna, został 6 sierpnia 1944 r. osadzony w obozie w Wojciechowie – przeznaczonym dla ludności pochodzenia niemieckiego – mówi historyczka. – We wrześniu ciężko chorego proboszcza Foika przewieziono do szpitala w Oleśnie.
Ks. Foik marzył o pozostaniu do końca swoich dni w ukochanym Oleśnie.
– Napisał pismo do ówczesnego Administratora Apostolskiego księdza doktora Kominka, prosząc o umożliwienie mu pozostania w Oleśnie w charakterze kapelana szpitalnego – kontynuuje Ewa Cichoń. – Podeszły wiek, nadwątlone zdrowie i bardzo dobra znajomość języka polskiego oraz 29-letnie posługiwanie w oleskiej parafii predestynowały go do tej funkcji.
W odpowiedzi ks. Kominek decyzję pozostawienia ks. Foika w Oleśnie uzależnił od decyzji władz świeckich. W Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Oleśnie oznajmiono ks. Foikowi, że jego wniosek o nadanie obywatelstwa polskiego został odrzucony.
– 8 grudnia 1945 roku został doprowadzony na dworzec kolejowy i wysłany na Zachód – tłumaczy dyrektorka. – Nie zważano na prośby, wręcz błagania proboszcza i jego silne przeziębienie. Ze względu na chorobę zezwolono księdzu Foikowi na opuszczenie pociągu we Wrocławiu. Przebywał tam w jednym z klasztorów.
Ponownie ks. Foik wystosował pisemną prośbę do ks. Kominka, który zalecał mu rozpoczęcie pracy duszpasterskiej na zachód od Zgorzelca. Ks. Foik pozostał do końca życia na Dolnym Śląsku. Od 23.12. 1945 r. do 20 .10. 1946 r. zastępował jako utrakwista proboszcza w Bliżanowicach, od 20.10.1946 r. pełnił funkcję kapelana Ubogich Sióstr de Corde Jesu.
– Warto przypomnieć, że ksiądz Paweł Foik był dalej tytularnym proboszczem oleskiej parafii, w związku z czym zwrócił się do Administracji Apostolskiej z prośbą o przesłanie na jego wrocławski adres jakiegokolwiek wsparcia płynącego z beneficjum – zaznacza dyrektorka. – Administracja Apostolska przesłała tę prośbę administrującemu oleską parafią księdzu Józefowi Niesłonemu, który ją odrzucił, argumentując niskimi dochodami parafii i względami narodowościowymi.
22 maja 1950 r. ks. Paweł Foik złożył kanoniczną rezygnację z pełnionego urzędu proboszcza w parafii oleskiej. 12 stycznia 1953 r. zmarł we Wrocławiu.
– Spoczął w swoim umiłowanym Oleśnie na cmentarzu komunalnym – kończy dyrektorka. – Staraniem oleśnian mieszkających w Niemczech jego grób został gruntownie odnowiony.
MK
Zdjęcie Oleskie Muzeum Regionalne